Μια εισαγωγή στη φιλοσοφία της Ελευθερίας

Μια συνεπής φιλοσοφική προσέγγιση της καθημερινότητας είναι κατ ανάγκη προσέγγιση επαναστατική και ρηξικέλευθη. Η επανάσταση ως τέτοια προσδιορίζεται από το βαθμό αμφισβήτησης των κατεστημένων δομών αλλά δεν περιορίζεται εκεί. Παραφράζοντας τον Χάγιεκ κάθε επανάσταση πρέπει να έχει έναν στόχο , δεν είναι από μόνη της αυτοσκοπός.

Ο στόχος μιας επανάστασης καθορίζει και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει. Μια επανάσταση με στόχο την ελευθερία πρέπει λογικά να υιοθετήσει τις μεθόδους εκείνες που θα ενισχύσουν αυτήν την ελευθερία θα την δυναμώσουν, θα τονώσουν τις ρίζες και τις πηγές της, δηλαδή τις ανθρώπινες ιδιότητες και την ατομική ιδιοσυγκρασία. Χωρίς χειμάρρους ελευθερίας μια τέτοια επαναστατικά φιλελεύθερη πολιτική δεν μπορεί να υπάρξει.

Τούτη η απελευθέρωση έχει πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο: σημαίνει κατάργηση ή ελαχιστοποίηση των συγκροτημένων εκείνων θεσμών που στόχο έχουν την επιβολή συγκεκριμένων "αγωγών" στον πολίτη, σημαίνει το τέλος της άμεσης καταπίεσης και τη βαθμιαία κατάργηση σχεδόν κάθε κρατικού εξαναγκασμού (τα όρια αυτής της ελευθερίας θα τα διερευνήσουμε στο μέλλον λεπτομερειακά). Στην θέση αυτής της εξουσιαστικής διαπαιδαγώγησης τοποθετούμε την θέληση του ανθρώπου να χτίσει τη ζωή του, το προσωπικό του μοντέλο διαβίωσης, να προχωρήσει στις επιλογές του συνειδητά και ώριμα ή ασυνείδητα και ανώριμα , πάντως με επίγνωση και ευθύνη των πράξεων του. Η ελευθερία δεν αντικαθιστά ισορροπίες με νέα καθεστώτα,δεν προκρίνει μια "σωστή" ζωή σε βάρος των "λαθεμένων" επιλογών. Αντικαθιστά το δεσποτισμό με το κενό. Ο καθένας μπορεί να γεμίσει το κενό αυτό με τη δική του ιστορία...

Θεωρώ την επανάσταση ένα όπλο εσωτερικού αγώνα και εξωτερικής έκφρασης αλλά όχι επιβολής. Ο καθένας μας στην σφαίρα της ύπαρξης του είναι ελεύθερος να υποδουλωθεί αν η ψυχοσύνθεση του τον προτρέπει. Ελευθερία σημαίνει δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Γι αυτό και οι κατα τη γνώμη μας αρνητικές ή ακόμα και ταπεινωτικές πτυχές του ελευθερου βίου ενός ανθρώπου δεν θα πρέπει να μας τρομάζουν ή να μας ωθούν στην΄"διόρθωση" του "ελαττωματικού" του τρόπου ζωής. Γιατί κάθε τέτοια απόπειρα εμπεριέχει μια ηθικολογική αξιολόγηση, ένα στοιχείο δηλαδή υποκειμενικό και αυθαίρετο, αστήρικτο στην αντικειμενική ζωή και γι αυτό καταστροφικό όταν επιβάλεται με τον αέρα του "αυτονόητου". Οι ηθικές αξιολογήσεις πηγάζουν από ηθικούς κώδικες που διαφέρουν συνήθως από άνθρωπο σε άνθρωπο. Να ανάγουμε μια από αυτές σε κριτήριο "ορθής" κοινωνικής ζωής, σημαίνει να υποδουλώσουμε τους διαφωνούντες στις δικές μας απόψεις. Μια φασιστική σκλαβιά κρύβεται πίσω από τις καλύτερες προθέσεις: ο ίδιος ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με δαύτες...

Η συνειδητή επιλογή της πορνείας ως τρόπου βιοπορισμού, οι μαζοχιστικές ψυχολογικές τάσεις, η( ποινικοποιημένη) "παρά φύσιν ασέλγεια" και η τέλεση των λεγόμενων "εγκλημάτων άνευ θύματος" πχ, χαρτοπαιξίας, ναρκοχρησίας, κλπ, δεν σημαίνουν κάποια "παρέκκλιση" από τον "ορθό δρόμο" αν δεν οφείλονται σε εξωτερική επιβολή. Είναι συνειδητές επιλογές και το κράτος ή η κοινωνίσ δεν έχουν κανένα ρόλο στη "διόρθωση" τους.

Αυτή είναι μια πρώτη αδρή εισαγωγή στην φιλοσοφία της ελευθεριακής επανάστασης. Στην πορεία του χρόνου θα αποπειραθούμε να σχεδιάσουμε το μοντέλο της ελευθεριακής κοινωνίας μέσα από το πρίσμα των βασικών αρχών του φιλελευθερισμού...